viernes, 24 de febrero de 2017

Zehaztapen mailak

Klasean hurrengo taula bete dugu. Ikastolan nola egiten den lana ikus dezazu eta nola antoloatzen den lan hori.



               MAILAK
Ezaugarriak
1.MAILA
     2.MAILA
3.MAILA
4.MAILA
Dokumentua
OCD: Oinarrizko curriculum diseinua.
ICP: Ikastetxeko curriculum proiektua.
Unitate didaktikoak.
A.C.I.: Banakako Egokitzapen curriculuma.
Definizioa
Ikasleek ikasi behar duena zehazten duen dokumentua zer, nola, noiz… ikasi eta ebaluatzen./ Gizarte batek behar eta eskatzen dituen hezkuntza arloko helburuen interpretazioa. Derrigorrezkoa da dokumentu hau jarraitzea, ez da hautazkoa.
ICP: Eskaintza formatiboa eta akademikoa non diseinu curricularraren elementu tipikoak garatzen diren(helburuak eta lehentasunak, edukiak, metodologiak, materialak eta errekurtsoak eta ebaluazioa) Irakasle taldeak ezarritako ekintzak biltzen dituen dokumentua.
Ikasturtean zehar aurrera eramaten diren osagaiak eta unitate didaktikoak.(Irakasle bakoitzak ezarritakoak)
Ikasle batentzat garatutako hezkuntza proposamenaren elementu ezberdinetan egiten diren egokitzapen edo aldaketak dira, bere hezkuntza behar bereziei erantzutea duelarik helburu,  ezin dena bere klasekideekin banatu.

Izaera
Derrigorrezkoa. Gidatzailea eta preskriptiboa.
Hautazkoa eta gidatzailea.
Hautazkoa eta aldakorra, pertsonala.
Hautazkoa eta antolatzailea.
Arduraduna
Egilea
Gobernu Zentralak.
Ikastetxea: Arduradunak (klaustroa/irakasle taldea), osagaiak erabakitzen ditu.
Irakaslea, hezitzailea, tutorea… Irakasle bakoitzak bere ikasgaian edo betebeharretan.
Irakasleak, tutoreak, espezialistak.
Baldintzatzaileak
LOMCE.
Oinarrizko curriculum diseinua. Heziberri.
ICP: Ikastetxeko curriculum proiektua.
Gizabanakoen ezagutza.
Unitate didaktikoak.
Osagarriak
Konpetentziak, metodologia, denboralizazioa, edukiak, ikasi eta ebaluatu.
Zer? Eduki/ zertarako Helburuak eta konpetentziak
Noiz? Zikloka, denboralizazioa.
Helburuak, metodologiak, ebaluazio irizpideak, baliabideak, edukiak…
Edukiak, jardueren sekuentziazioa, metodologia, helburuak, denboralizazioa, ebaluazio irizpideak….
Helburuak, edukiak, ebaluazioa, metodologia eta oinarrizko konpetentziak.
Adibidea
Eusko Jaurlaritzaren webgunean:
Ceip Almanzorren ikastetxeko kurrikulum proiektua:
http://ceipalmanzor.centros.educa. jcyl.es/sitio/upload/PCC.pdf
 



                                                                                                                                   

The Special Ones

miércoles, 15 de febrero de 2017

Curriculuma

Curriculuma
Jaume Sarramona

Laburpena:

Curriculumaren oinarriak, lehen oinarria, izaera filosofikoa dauka, curriculumaren bidez lortu nahi diren jomugak zehazten dira, positibismoak irudikatutako gizakiaren ereduak ekarri zuen hasieran curriculumaren garapenean.

Bigarren oinarria, testuinguru sozialarekin lotuta dago, gizartearen testuinguru jakin batean garatzen da, curriculuma gizatearen eta historiaren emaitza delako. Ikastetxearen, ikaslearen eta irakaslearen dimensio osoa islatzen du, hor jasotzen da ze gizarte sustatu nahi den. Curriculuma bitartekari lanak egiten ditu subjektu eta testuinguru sozialen artean, baita ikaslearen eta kulturaren artean, gizarteak parte hartzen du curriculumean, gizartearen egiaztapenak agertzeko esparru akademikoa da. Askotan, agintaria politikoek curriculumean aldaketak egiten dituzte eta hau arazoak sortzen ditu.

Hirugarren oinarria, oinarri epistemologikoa da, esparru eta gai desberdinak osatzen dituzte, jakintza zientifikoan ere oinarritzen da eskola curriculuma. Epistemologiaren ikuspuntu sakonenean jarri behar da curriculumaren pangintza eta aplikazio zehatza egiterakoan.

Laugarren oinarria, curriculuma garatzeko irakaskuntza-ikaskuntza prozesuan parte hartzen duten pertsonen ezagutza psikologikoa eta ikaskuntza prozesuen izaera psikologikoaz jakitea.

Azkenengo oinarria, oinarri pedagogikoa izan behar dugu kontuan, irakasleen esperietzaren oinarri teoriko eta sintetizatzailea biltzen ditu. Curriculumaren oinarri pedagogikoak galdera askoei erantzuten dizkiete. Azkenean ebaluazio erantsi, behar diren baliabideak aukeratuz, amaierako helburuetara ailegatu baino lehen aurretiko xedeak eta helburuak pedagogiaren zereginak baino ez dira. Metodologia hautatu aurretik ikasleen testuingurua eta egoera jakin behar dugu, curriculuma berriztatzeko aukera paregabea da. Irakaskuntza-ikaskuntza prozesua noiz eta non galderei erantzuten dizkie.

Espainiak eredua, Ministerioaren hitzetan eredu irekia da, curriculumaren lehenengo mailan oinarrizko curriculum diseinua dena, derrigorrez bete behar dute ikastetxe guztiek. Autonomia erkidegoko hezkuntza arloan administrazioak betetzen dituzte Ministerioak egindako OCDa, erkidego bakoitzaren kulturaren edukiak sartzen dizkiote baita orientabide eta agindu espezifikoak, ordutegiak zehazten ditu irakasleen lan baldintzak. OCDren arabera, legez eta derrigorrez bete behar dira helburuak etaedukiak antolatzeko proposamen epistemologikoa.

Curriculumaren bigarren maila zehaztea ikastetxeen eskuetan dago, IIP (ikastetxearen ikasketa proiektua) ikastetxe bakoitzeko irakasleen lan kordinatua eta bateratua eskatzen du, honen bitartez ikastetxe bakoitzak aukera dauka bere lorratza uzteko curriculumean. Curriculumaren garapenean, helburuak eta edukiak ikastetxera egokitu behar dira, horretaz aparte, erabiltzen diren estrategia metodologikoak funtzeskoak dira. Ebaluazio nabarmendu behar da. Honekin bukatzeko, ikasgelaren maila jakitea garrantzitsua da curriculuma nola lantzen jakiteko.

Curriculumaren diseinua bost zatitan banatu dezakegu. Hasteko, helburuak, hezkuntza prozesuaren bidez lortu nahi diren asmoak dira, hezkuntzari lotuta daude balore filosofiko eta sozialak, helburu horiek ezartzea pedagogiari dagokio.

Edukiak, edukiei buruz ikusmolde bat baino gehiago daude, iritzi nagusiena hau da: “jakintzen edo kultur formen multzoa izendatzen dute, iksleek multzo hori bereganatzea eta multzo horretaz jabetzea nahitaezkoa delako ikasleen garapen eta sozializaziorako”, edukiek erantzuten diote “zer irakatsi” galderari. IIPa eta ikasgelaren programazioak garatzekoan irakasleei arazo bat azaltzen zaie, edukiak aukeratu eta antolatzeko beharra. OCDk multzotan aurkezten ditu edukiak, curriculuma arloka eta gaika antolatuta, arloek ikuspegi didaktiko orokorragoa izan nahi dute, horregatik eragin berezia dute haur eta lehen hezkutzatan.

Metodologia, metodologiak estrategiak diseinatzeak dakar bai irakasle bai ikasleek egin beharreko jarduerak ezarriz. Proposatutako jarduera metodologikoak bat doazte ezarritako helburu eta edukiekin, oso zaila da metodologiak sailkatzeko proposamen bakarra izatea. Ikaskuntza sendoa eta esanguratsua izan behar da, ikaslea nagusi izan behar da prozesuan eta eginkizun batzuk izango ditu.

Baliabide didaktikoak, curriculuma ikastetxearen eta ikasleen baliabideetara moldatu behar dute, irakasleek irakaskuntzan erabiliko dituzten bitartekoak planifikatzeko, baliabide didaktikoak irakaslearen prestakuntzaren eta zaletasunen araberakoa izango dira.

Ebaluazioa, planifikazioaren eta curriculumaren aplikazioaren gaineko erabakiak hartzeko behar dugun informazioa lortzen da. Hiru ebaluazio mota bereizi ditzakegu; hasierako, ikasleen diagnostikoa egiten da, bigarrenean, prozesuen ebaluazioa, ikasle nola doazen jakiteko eta hari jakinarazteko eta azkenengoa, emaitza ebaluazioa, hau ezkenengo ebaluazio da eta esaten digu ikasleek helburuak lortu dituzten ala ez.


Bukatzeko, ezkutuko curriculuma, eskolaz kanpo gertatzen diren hezkuntza arloko eraginak.         

Bizipenak


Kaixo, blog honetan didaktika ikasgaian zehar egingo ditudan ariketak igoko ditu, hasteko, txikitan niregan eragin izan dituzten gauzen eta pertsonen argazkiak, haiei buruz idatziko dut pixka bat nitaz gehiago jakiteko. Hona hemen argazkiak:





            Argazki hau aukeratu dut niretzat jolas oso entretenigarria delako, autoak gustatzen zaizkidatelako eta txikitan denbora asko eman nuelako jolasten anaiarekin, gaur egun ere jolasten dut, baina gutxiago.

            Zertan eragin dit nire irakasle irudia sortzen? Jolas honekin oso trebea izan behar zara eta azkarrena onena izateko, baina kontuan izan behar duzu azkarrena izatea ez da beti onena, akats gehiago egin ahal dituzulako, beraz dena ondo kontrolatu behar da eta bakoitza bere erritmoa aurkitu behar du. 






           Irudi honetan, “Las fieras futbol club”-eko liburu batzuk agertzen dira, kolekzio osoa daukat eta osorik irakurri ditudan liburu bakarrak dira. Oso interesgarriak dira eta asko gustatzen zaizkit futbolari buruz doaztelako eta nire bizitzarekin zerikusia daukatelako, nire gaur egungo koadrila futbolari esker sortu zen.

            Nire maisu irudia sortzerakoan garrantzia izan dute, liburuetan azaltzen digu nola haien artean laguntzen ziren edozein arazoa zegoenean eta guztiak berdin tratatzen ziren nahiz eta egoera sozioekonomikoa desberdina izan, horregatik garrantzitsuak dira niretzat, nire ikasle guztiei berdin tratatuko ditut eta beste irakasleei laguntza eskainiko diet.






           Irudi honetan Lehen Hezkuntzako 6. Mailako futbol taldea agertzen da, urte bikaina izan zen futbolean, Euskal Herriko 7. Taldea izan ginen. Talde izugarria izan zen, elkar geunden lehenengo urte izan zen baina zirudien betidanik ezagutzen genuela elkarrekin, denok lan egiten genuen eta elkarri laguntzen ginen.

            Nire maisu irudia sortzen lagundu dit? Ba, bai, talde horretan ikasi nuen laguntzea oso garrantzitsua dela eta, askoz gehiago, helburuak baditugu. Lan egingo dudanean beste irakasleei laguntzen saiatuko naiz baita nire ikasleei haien helburuak lortzeko.





           Irudi honetan anaia eta biok agertzen gara herrian, nire herria oso garrantzitsua da nire bizitzan, ahal dudanean beti joaten naiz, Extremaduran dago, oso herri txikia da, baina oso lasai. Bertan bizi direnak oso jatorrak dira eta arazo bat dagoenean elkar laguntzen dira, egiten ari ziren alde batera utziz, haien bizitzak oso gogorrak dira, urtearen 365 egunak lanean ematen dituzte, hala ere, beti pozik daude.

            Nire herria oso lagungarria izan da nire maisu irudian sortzen, ikasi dut nahiz eta arazoak edukitzea alde onak bilatu behar ditudala baita arazo horiek konpontzeko bideak. Lehen esan dudan moduan, argazki hau ere erakutsi dit besteei lagundu behar diogula, imajinatu arazo bat duzula, laguntza edukitzea gustatuko litzaizuke? Zure erantzuna baietz izango da, beraz, lagundu ahal duzunean.






            Irudi honetan anai, osaba eta hirurok gaude, finka batean gaude, hain zuzen nire osabak behiak dituen finkan. Nire osaba oso garrantzitsua da nire bizitzan, gauza askotan lagundu dit eta beti nire alboan egon da laguntza edo arazo bat eduki dudanean, gauza asko erakutsi dizkit, adibidez; abeltzaina izaten, baratzean lan egiten eta hainbeste esku lanak.

            Ez dakit zertan eragin dit osabak nire maisu irudia sortzerakoan, agian nire metodologian,  matematikako ikasleei esango nieke kalkulagailua ez erabiltzeko, gaur egun gehiegi erabiltzen dituzte tramankuluak etxeko lanak egiteko eta nire osabak erakutsi didan moduan ditudan ezaugarriak erabili behar ditut, beraz, ikasleek tramankulu gabe aurkitu beharko dute erantzunak, nola? Beste pertsonei galdetzen, haien artean laguntzen …


          

            Irudi honetan matematikako liburu baten azala dago, hain zuzen, Lehen Hezkuntzako 2. Mailako, hau aukeratu dut maila horretatik aurrera matematikak gustatzen hasi zintzaizkidatelako baita urte horretako irakaslea oso garrantzitsua izan zelako nire matematiketan hobetzeko.
           
 Oso lagungarria izan da nire irakasle irudia sortzen, lehenengo harria izan zen, matematikak gustuko hartzen hasi nuenean matematikako irakaslea izateko gogoa piztu zitzaidan.





            Irudi honetan nire klasea agertzen da, bederatzi urtez elkar egon ginen eta gauza asko ikasi nituen, baina niretzat garrantzitsuena irudi honetan agertzen den irakaslea da, matematikako irakaslea izan zena bost urte jarraian. Lehen esan dudan moduan, matematikak gustuko izatea hari esker izan zen.

            Eragina izan du nire maisu irudia sortzerakoan? Asko, bere klaseak oso interesgarriak, alaiak eta beti pozik joaten zen bere lanera, irakasle bezala lan egingo dudanean bera bezala izan nahi dut, pozez beterik joango naiz klasera nahi dudan lana delako eta bere metodologia jarraitu dut, garrantzi handia ematen zion kalkulu mentalari.



            Irudi honetan ni nago, txango batera joateko prest, ez dakit zein tokitara joan ginen txango horretan, baina dirudi egun bat baino gehiago eman genuela etxetik kanpo. Ikastolarekin txango askotara joan ginen, gehienak naturarekin harremanak zituzten, aukera paregabea zen klasekideekin egoteko eta harremanak hobetzeko, gerta liteke alderantziz, borrokak egotea klasekideen artean.
          
           Txangoak oso lagungarriak izan dira nire maisu irudia sortzeko, ikusten nituen nola nire irakasleak hobetzen zituzten haien harremanak ikasle guztiekin klasetik kanpo, horrela konfiantza gehiago lortzen zuten ikasleekin, gero klaseak hobeagoak izateko, kontuan izan behar dut  konfiantza gehiegi izatea ona ez dela.


   

                 Irudi honetan anaia eta biok gaude, gure lehen jaunartzean, anaiarekin egun guztiak ematen ditu, gaur egun lehen baino denbora gutxiago ematen dut, baina, hala ere konfiantza oso dudan pertsona bakarra da eta arazo bat dudanean laguntza eskatzen dion lehenengoa da beti.
         
          Nire maisu irudia sortzerakoan kontuan izan dut, berari esker ikasi dut laguntza behar dudanean beti hor egongo dela, gauza bera egingo dut irakasle bezala lan egingo dudanean, besteei lagunduko diet. Ere bai ikasi dut, berari esker, nigan konfiatu behar dudala.


   


            Irudi honetan nire familia agertzen da, argazki hau Lleidan atera ziguten, anaia eta biok txapelketa bat geneukalako. Familia oso garrantzitsua da pertsona guztientzat, edonoren pertsonalitatean eragin handia dute beti eta gure pertsona sortzen laguntzen digute.
          
           Nire maisu irudia sortzen asko lagundu didate, zertan? Familia beti erakusten digu balore batzuk, horiek oso garrantzitsuak gure bizitzan zehar erabili ditugulako eta irakasle bezala aukerak egiterakoan lagunduko didate. Nire familia ere lagunduko dit nire metodologia hobetzen.


lunes, 13 de febrero de 2017

Ikasi eta ebaluatu

GALDERAK
IKASI


            Zer ikasi?

            Oinarrizko Hezkuntza curriculumean 1.1.3 atalean erantzuten dio galdera honi, 27. orrialdean. Edukien zati handiena unibertsala da, hau da, mundu osoko herrialdeekin partekatzen ditugu eduki horiek. Edukiak garatzeko eta garatzeko prozesu desberdinak erabiltzen dira, oso garrantzitsua da kontuan izatea inguru naturala eta inguru soziokulturala.

            Euskal Herrian, Lehen Hezkuntza bi zatitan banatuta dago, alde batetik lehenengo zikloa (Lehen Hezkuntzako lehenengo kurtsotik hirugarren kurtsora arte) eta, beste alde batetik, bigarren ziklo (Lehen Hezkuntzako laugarren kurtsotik seigarren kurtsora arte), kurtso bakoitza zazpi multzotan banatzen da eta haietan eduki desberdinak lantzen dira, kurtsoak aurrera joan ahala edukiak zailagoak dira.

            Eduki horiek aukeratzeko irizpideak aldatu egin dira azken urteetan, gaur egun eskolei eskatzen zaie pertsonak osoki garatzea maila guztietan eta enplegurako eta herritar arduratsuak prestatzea, hainbeste funtzioen artean.


Nola ikasi?

Oinarrizko Hezkuntza curriculumean 2.1 atalean erantzuna ematen zaio galdera honi, 112. Orrialdean. Metodologiekin ikasten dira, ikaskuntza-prozesua kudeatzeko bidea edo estrategiak dira metodologiak, kontuan izan behar dira prozesu horretan parte hartzen duten elementu guztiak.

Eskolan ikasteko, hurrengo hiru dimentsioak parte hartu behar dute:

·         Dimentsio soziala: ikasleen eta irakasleen harreman sozialak antolatzeko alderdiak eta irakaslearen kontrolpean egiten irakastkuntza-jarduerek osatzen dute.

·         Dimentsio konstruktibista: ikaskuntza antolakuntzarekin lotutako alderdiak. Horien bidez, bere ezagutzak sortzen ditu, ezagutzen eta eskuratzen dituen ezagutza berrien arteko harreman dialektikoan.

·         Dimentsio interaktiboa: eskolan ikasten dena antolatzeko alderdiak. Horien bidez, ingurune fisiko eta sozialarekiko interakzio-egoerak moldatzen dira.

Ikuspegi hauek desberdinak dira et a denak balio dute, aukeratu behar dugu egokiena beharrei begiratuz, konstruktibismoa eta soziokonstruktibismoa dira hobekien moldatzen direnak teorietan.


Zertarako ikasi?

Oinarrizko Hezkuntza curriculumean 1.1 atalean aurkitu dezakegu erantzuna, 16.orrialdean. Bi puntu dauzkagu:

Alde batetik,  pertsona guztiek behar dituztenak garapenerako eta errealizazio pertsonalerako, hiritar aktibo izateko, gizarteratzeko eta lana lortzeko helburuak bete behar dituzte.

Beste aldetik, konpetentziak daude, bi mota daude:

-Zeharkakoak: ikasten eta pentsatzen ikasteko konpetentzia, ekimenerako eta espiritu ekintzailerako konpetentzia, izaten ikasteko konpetentzia, izaten ikasteko konpetentzia eta hitzez, hitzik gabe eta modu digitalean komunikatzeko konpetentzia.

-Diziplinakoak: gizarterako eta herritartasunerako konpetentzia, hizkuntza- eta literatura komunikaziorako konpetentzia, matematikarako konpetentzia, teknologiarako konpetentzia, arterako konpetentzia, zientziarako konpetentzia eta konpetentzia motorra.


Noiz ikasi?

            Oinarrizko Hezkuntza curriculumean ez dut aurkitu non erantzuten dion galdera honi, baina garrantzitsua iruditzen zaidanez eta klasean erantzuna eman genionez erantzungo diot.

            Edukiak eskolan sartzen garenetik ikasten ditugu,  etapetan ikasten ditugu, hain zuzen zikloka eta ziklo bakoitzean egokiak diren edukiak erakusten dituzte. 




EBALUATU
           

Zer ebaluatu?

Oinarrizko Hezkuntza curriculumean erantzuna ematen zaio galdera honi 2.2 atalean, 114 eta 115 orrialdeetan. Konpetentziak ebaluatu ebaluatu behar dira, guztiak baitira beharrezkoak hezkuntza-xedeak erdiesteko. Bi konpetentzia motak bereizi ditzakegu; diziplina barnekoak, zazpi dira, oinarrizko baten edo batzuen integrazio egoera espezifikoak nola betetzen diren ikusita ebaluatu daitezke eta zehar-konpetentziak, bost dira, ezin dira zuzenean ebaluatu, horiek ebaluatzeko ikasleak diziplina barneko konpetentzien integrazio-egoeretan nola integratzen dituen ikusi behar da.


Noiz ebaluatu?


Oinarrizko Hezkuntza curriculumeko 2.2 atalean erantzuten zaio galderari, 114. orrialdean. Ikasleak ebaluatzea irakasleen eginkizuna da, ikaste-prozesuari eta prozesu horren emaitzei buruzko informazioa eskuratzeko balio du, hiru momentutan egiten dira ebaluaketak:

  • Hasierako ebaluazio edo diagnostikoa, ebaluazio honetako helburu nagusiena ikasleen egoera jakitea da eta ikasketa prozesua hasi baino lehen egiten da.
  • Prozesuaren ebaluazio edo ebaluazio hezigarria, honen helburua ikasleen ikasteko prozesu osoen garapenari eta bilakaerari buruzko informazioa eskuratzea da, edukiak eskuratu dituen eta erabiltzen dakien jakiteko, horrela haien ahulguneak eta indarguneak jakingo ditugu. Ebaluazio mota hau eragin handia dauka ikasleen ikaskuntza-emaitzetan.
  • Amaierako ebaluazioa edo ebaluazio batutzailea, kalifikazio bat jartzen zaio ikasle bakoitzari, ez da amaierako ebaluazioa, une jakin baten emaitza dela ulertu behar da. Ikasleei egindako ebaluazioen emaitza guztiak batu eta beste elementu batzuekin batera kontuan hartu behar dira.

Nola ebaluatu?

Oinarrizko Hezkuntza curriculumean galdera honi erantzuteko 2.2 atalean begiratu behar dugu, 115 eta 116 orrialdetan. Ebaluazio autentikoa esaten zaion ikuspegiari lotzen da, zertan datza? Bizitzako egoera konplexuak simulatzen dituen zereginak planteatzen ditu. Beste aldetik, testuinguruan errotutako ikaskuntza esaten zaion beste ikuspegia daukagu, zertan datza? Ikasitakoa lotzeko bizitza errealean aplikatzeko aukera ematen zaie ikasleei.

Ebaluatzeko beste mota bat ebaluazio kuantitatiboa eta kualitatiboa da. Ebaluazio kualitatiboan, izaera globala, intuitiboa eta subjetiboa dauka eta ebaluazio kuantitatiboa, dedukzioa baliatzen du, irizpideetan oinarrituta dago eta kuantifikaziorako tresnak baliatuz. Bi ikuspegi horien bidez egiten diren balioespenak aldera daitezke ebaluazioren mistoaren bidez.


Zertarako ebaluatu?


Oinarrizko Hezkuntza curriculumeko 2.2 atalean ematen zaio erantzuna, 114. orrialdean. Ikasleen ikaste-prozesua eta prozesu horren emaitzei buruzko informazioa eskuratu behar dira ebaluatzearen bidez, horrela jakingo dugu zer baliabide eta konpetentzia lortu dituzte. 



                                                                                                                                                                               The Special ones